شبهه۱️⃣
❓چرا از منظر اسلام، دین باید در سیاست دخالت داشته باشد؟(۳)
⭕️پس از بررسی ریشه های پیدایش نظریه جدایی دین از سیاست و همچنین آگاهی از دلایل عقلی و نقلی رد این نظریه و سیره پیامبر بزرگوار اسلام صلی الله علیه و آله به صورت مختصر به نقد یک دلیل مهم از طرفداران این اندیشه می پردازیم:
?علی عبدالرزاق[۱] و مهندس بازرگان[۲] با تمسک به آیاتی از قرآن، مانند: ” قُلْ لَسْتُ عَلَیْکُمْ بِوَکیل” [۳]؛ ” إِنْ عَلَیْکَ إِلاَّ الْبَلاغ “[۴] ادعا می کند که قرآن وظایفی فراتر از مسئولیت دینی را از دوش پیامبر صلی الله علیه و آله برداشته است.
?در پاسخ باید گفت که این آیات وظیفه پیغمبر صلی الله علیه و آله در زمینه رسالت و انذار را به صورت حقیقی حصر نمی کنند تا با مقامات و مناصب دیگر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله منافات داشته باشد. این سخن ما به قرینه آیات دیگر که مقام قضاوت و حکومت را برای آن حضرت اثبات کرده به خوبی فهمیده می شود.
✅ آیاتی که به طور مشخص به این امر پرداخته، زیاد است. به جهت رعایت اختصار تنها به یک آیه اشاره می کنیم: ” النَّبِیُّ أَوْلى بِالْمُؤْمِنینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ …”[۵]. این آیه وجود مبارک پیامبر صلی الله علیه و آله را در موارد تصرف در امور مؤمنان سزاوارتر دانسته است. به طور قطع این اولویت در تصرف، چیزی افزون بر مقام نبوت آن حضرت است. از امام باقر علیه السلام روایت شده که آن حضرت در تفسیر آیه مذکور فرمود: این آیه درباره امارت و حکومت نازل شده است.[۶]
? درپایان در می یابیم که این پرسش، که چرا دین باید در سیاست دخالت داشته باشد، اساسا اشتباه است؛
?زیرا سیاست بخشی از دین و زیرمجموعه تعالیم اسلامی است. از دیدگاه اسلام، دین مجموعه بهم پیوسته ای از باورها و اندیشه های برگرفته از وحی الهی در رابطه با جهان، انسان و جهان پس از مرگ است که هدف آن، هدایت انسان به سوی روش بهتر زیستن و کامل تر شدن است. علامه جعفری رحمة‌الله علیه می‌فرمایند: هرحقیقت و پدیده ای که برای تنظیم و اصلاح حیات انسانی در ارتباط چهارگانه (ارتباط انسان با خویشتن،خدا،جهان هستی و باهم نوع خویش) قابل بهره برداری باشد، از دیدگاه اسلام جزء دین محسوب می‌شود.
?سیاست به معنای لغوی آن که ” اقدام برای سامان دادن چیزی بوسیله اموری که آن را اصلاح کند و سامان بخشد”، از متن دین برخاسته، اما سیاست به معنای خدعه و نیرنگ که برداشتی ناصحیح است، با روح دین و شریعت اسلام در تضاد است و دشمنان اسلام با اصرار بر این معنای ناصحیح، دینداران را به فاصله گرفتن از سیاست ترغیب نمودند.
?با آگاهی بر معنای صحیح سیاست، متوجه ارتباط تنگاتنگ عقایداسلامی و سیاست می‌شویم. برای مثال اصل عدل؛ مهم ترین ابزار گسترش عدالت و مبارزه با ستمگران، در دست داشتن قدرت کافی است که با حکومت امکان پذیر است. در آیه ۲۵سوره مبارکه حدید[۷]، مشاهده می‌کنیم که خداوند پس از بیان یکی از اهداف ارسال پیامبران که همان عدل است، به فرستادن آهن اشاره می‌کند که کنایه از شمشیر و امروزه، نیروی نظامی است.
✅باتوجه به مطالب قبل و بیان جامعیت اسلام، نتیجه این است که تشکیل حکومت و اجرای سیاست از واجبات اسلام و راه سعادت جامعه بشری است.
[۱] . علی عبدالرزاق، الاسلام و اصول الحکم، ص ۱۷۱٫
[۲] . مجله کیان، شماره ۲۸، ص ۵۱
[۳] انعام، ۶۶٫
[۴] شوری، ۴۸ .
[۵] . احزاب، ۶
[۶] . مجمع البحرین،ج۱، ص ۴۵۷،ماده “ولی”
[۷] . « لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنزَلْنَا الْحَدِیدَ فِیهِ بَأسٌ شَدِیدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِیَعْلَمَ اللَّهُ مَن یَنصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَیْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِىٌّ عَزِیزٌ »
برگرفته از :
www.islamquest.net
www.farsnews.com
www.imam-khomeini.ir
ثبت دیدگاه