تحلیل تدبیر مقام معظم رهبری در مسئله حمله عراق به کویت(جنگ خلیج فارس)
بسم الله الرحمن الرحیم
در مطلب قبل، ماجرای جنگ خلیج فارس را شرح دادیم. در این بخش، تدبیر اتخاذ شده توسط مقام معظم رهبری و دیگر مسئولان جمهوری اسلامی ایران را تحلیل خواهیم کرد.
برای مسئولین جمهوری اسلامی سه راه وجود داشت:
اول اینکه از شرایط حساس عراق که درگیر جنگ دیگری شده بود، استفاده نماید و با حمله همه جانبه در مرز مشترک خود با این کشور، وارد عراق شده، نه تنها انتقام تجاوزات بی رحمانه رژیم صدام را از او بگیرد، بلکه با قرار گرفتن در موضعی قوی تر، خواسته های خود را بر دولت عراق تحمیل کند.
راه دوم این بود که جمهوری اسلامی خصومت و دشمنی هشت ساله با دولت عراق را به فراموشی سپارد و اینک که دولت صدام در مقابل «شیطان بزرگ»، یعنی آمریکا قرار گرفته بود به کمک وی شتافته، با ایجاد اتحادی میان دو دولت در مقابل تجاوزات آمریکا به منطقه مقاومت کند. بدون تردید، در پیش گرفتن این سیاست، خسارت جبران ناپذیری برای کشور و نظام جمهوری اسلامی به بار میآورد و آمریکا که بهانه کافی در اختیار داشت، مشکل خود را با هر دو دولت عراق و ایران در شرایط مساعد بین المللی حل میکرد.
راه سوم این بود که از ورود عملی به این جنگ و بحران خودداری شود و از خطرات احتمالی دو طریق اول پرهیز گردد. این همان راهی بود که مقام معظم رهبری اتخاذ کردند.
دستاورد های تدبیر مقام معظم رهبری در جریان جنگ خلیج فارس
- دولت عراق نهایتا از طرف دبیر کل سازمان ملل به عنوان متجاوز به خاک ایران معرفی گردید و این خواسته قدیمی جمهوری اسلامی تأمین شد.
- قرارداد ۱۹۷۵ الجزیره که توسط صدام در آغاز جنگ پاره و نقض شده بود، مجددا پذیرفته شد و کلیه اراضی اشغالی ایران به دامان کشور بازگشت.
- با مبادله اسرای جنگی،آزادگان سرافراز به کشور بازگشتند و خانوادههای آنها از نگرانی بیرون آمدند.
- دولت های عربی منطقه خلیج فارس متوجه شدند که جمهوری اسلامی علی رغم توانایی برای انتقام جویی از آنها به خاطرکمک های بی دریغی که در دوران جنگ به عراق کرده بودند هرگز درصدد انتقام برنیامد و بر مواضع اصولی خود پافشاری میکند.
این امر منجر گردید که روابط این دولت بعد از پایان بحران خلیج فارس، به خاطر ترسی که از رژیم صدام داشتند با جمهوری اسلامی بهتر شود و سیاست تنش زدایی جمهوری اسلامی به ثمر بنشیند و علی رغم تحریکات قدرت های بزرگ، روابط جمهوری اسلامی با همسایگان جنوبی رو به بهبود گذارد.
- علی رغم سیاست های مهار دوپایه که در این دو دهه برای ضعیف نگه داشتن عراق و ایران توسط آمریکا مطرح شده بود و در اجرای آن اقدامات همه جانبه ای که از طرف آمریکا صورت میگرفت، این سیاست در مورد جمهوری اسلامی ناموفق بود و امروز جمهوری اسلامی به عنوان یک قدرت بزرگ منطقه ای به رسمیت شناخته شده است.
سخن آخر آنکه تدبیر مسئولین جمهوری اسلامی در اتخاذ این سیاست باعث شد که برژینسکی- مشاور امنیت ملی دولت کارتر- بگوید:
«جنگ میان عراق و کویت و دولت های چند ملیتی تنها یک طرف پیروز داشت و آن هم جمهوری اسلامی ایران بود».[۱]
- محمدی، منوچهر، انقلاب اسلامی زمینه ها و پیامدها، ص ۲۰۰-۲۰۲( با اندکی تلخیص)
ثبت دیدگاه